Yama’s deel 3: Asteya (eerlijkheid)

Asteya = eerlijkheid. Niet stelen. Bij diefstal ervaar je een gevoel dat er iets niet klopt. Niet alleen ‘niet afpakken’, maar ook juist geven aan diegene aan wie de dingen toebehoren.

In daden is Asteya niet alleen daadwerkelijk iets stelen, iets afpakken van iemand, maar het gaat verder dan dat. Ik hoop dat het je nog nooit overkomen is, maar toen er jaren terug (toen ik nog in Amsterdam woonde) bij mij thuis was ingebroken voelde ik gewoon dat er ‘iets niet klopte’ er was een bepaald gevoel in het huis dat er iets niet OK was. Dat er iets ontbrak, ontnomen was. Over dat gevoel gaat Asteya.

En wat dacht je van het onaardig over iemand denken of spreken tegen anderen, maar tegen de persoon zelf wél vriendelijk zijn omdat je iets van diegene nodig hebt bijvoorbeeld? Dat klopt niet, dat is oneerlijkheid.

Ook als je iemand de woorden uit de mond haalt of een zin afmaakt (niet laat uitpraten) is dat Asteya. Of bijvoorbeeld ook je anders voordoen dan je werkelijk bent. Geen grenzen aangeven, alleen maar om bij iemand in de gratie te vallen. En liegen uiteraard of informatie achterhouden. Ook dat is Asteya. Je ziet hier dat sommige Yama’s elkaar een beetje overlappen of dat ze op elkaar aansluiten. Asteya ligt heel dicht bij Satya (waarachtigheid).

Asteya in daden kan bijvoorbeeld zijn het niet zorgvuldig met andermans spullen omgaan, of met iets wat iemand heeft gemaakt. En ook een idee van een ander verkondigen als jouw eigen idee, of bijvoorbeeld iets van iemand lenen (bijv. een boek) en het dan te laat terug geven of ‘vergeten’ het terug
te geven.

Betrap je jezelf weleens op dit soort dingen?

Yama’s deel 2: Satya (waarachtigheid)

De tweede Yama is waarachtigheid, Satya. In yoga (maar ook in het dagelijks leven) het weigeren van leugens. Nagaan of de dingen in je leven nou echt wel bij je passen.

Geen leugens in woorden, daden en gedachtes. Begin met jezelf en probeer door een positieve en liefdevolle houding dit over te brengen naar anderen. Niet liegen, niet je anders voordoen dan je bent, geen dingen doen die je eigenlijk niet wilt.

Liegen klinkt naar en negatief, maar kan ook heel klein zijn. Liegen naar jezelf bijvoorbeeld. Zonder dat iemand daar wat van merkt. Ben je eerlijk naar jezelf? Doe je wel eens dingen die je eigenlijk niet wilt? Of doe je je anders voor dan hoe je werkelijk bent? Zeg je wel eens eerlijk hoe je je voelt als iemand vraagt “Hoe gaat het?” of maak je je er vanaf met een beleefd “goed” terwijl dat eigenlijk niet zo is? Of als iemand vraagt “Wat vind je van mijn nieuwe kapsel?” en je vindt het echt verschrikkelijk?

Je wilt iemand ook geen naar gevoel geven of kwetsen als je antwoord eerlijk is, maar misschien niet gewenst (Want dat is dan weer geweld…). Probeer het dan op een luchtige, positieve manier te brengen. Met humor bijvoorbeeld. Succes!
Wat betreft jezelf en je eigen lichaam: te lang in een houding blijven staan omdat je vind dat je dat ‘moet’ kunnen terwijl het pijn doet. Dan lieg je tegen je eigen lichaam. “Nee hoor, het doet geen pijn, gewoon even doorzetten” herken je dat?

…En ga ook eens bij jezelf na wat je precies voelt als je verdrietig / beledigd etc. bent en waarom dat zo is. Denk er over na, praat er over. Laat je het weten aan de persoon die het je heeft aangedaan? Of hou je je mond en gebeurt het een volgende keer weer?

Kortom, wat betekent waarachtigheid voor jou? Wat is de waarheid? Wat doet het met je? Iets om bij stil te staan…

Yama’s deel 1: Ahimsa (geweldloosheid)

De eerste Yama is geweldloosheid, Ahimsa. In yoga (maar ook in het dagelijks leven) streven naar geweldloosheid.
Behandel jezelf en anderen met respect en wees liefdevol.

Geen geweld in woorden, daden en gedachtes. Begin met jezelf en probeer door een positieve en liefdevolle houding dit over te brengen naar anderen. Niet schelden, niet slaan en mensen niet negatief benaderen.

Geweld hoeft niet altijd groot te zijn, maar ook uit kleinere dingen kan geweld spreken. Naar andere mensen of naar dieren, of naar jezelf… Denk aan dingen als iemand iets dwingen te doen, iets of iemand tegenwerken. Opzettelijk pijn doen, emotioneel of fysiek. Iemand manipuleren, machtsmisbruik of iemand iets beletten te doen. Kwaad spreken over een ander (roddelen) is ook geweld of intimidatie. En wat dacht je van het eten van vlees?

Wat betreft jezelf en je eigen lichaam: te snel eten, of ‘waardeloos’ voedsel eten, je lichaam geweld aan doen door er slecht voor te zorgen of door gewoon maar door te gaan bij vermoeidheid of pijn.

Ge-weld: iets dat welt, groter wordt: van het ene geweld komt het andere, etc. Wat betekent geweld voor jou? Wat is geweld? Wat doet het met je? Iets om bij stil te staan…

Yama’s en Niyama’s

Eerder had ik het al over de 8 stappen van Patanjali. Vandaag werp ik een blik op de eerste 2 stappen daarvan, de Yama’s en de Niyama’s.

Yama’s en Niyama’s gaan over de bewustwording van je eigen functioneren. Niyama’s hebben een offensief karakter, dingen die je juist wél doet en Yama’s zijn defensief, dingen die je probeert juist níét te doen.
Door het toepassen van de Yama’s ga je jezelf steeds verder zuiveren en onder controle krijgen. Vergelijk de Niyama’s met een soort gedragsregels om beter te gaan functioneren in de maatschappij en zie Yama’s als gedragsregels om een beter mens te worden. Met de Niyama’s ga je je leven opnieuw inrichten. Een nieuwe structuur opzetten, waar de Yama’s in opgenomen zijn.

Yama’s

De ‘geloften van zelfonthouding’ (Yama). Deze omvatten het uit de weg gaan van geweld, leugen en bedrog, diefstal, onkuisheid en hebzucht. De Yama’s zijn morele weigeringen: dingen die je nastreeft om uit de weg te gaan. In plaats daarvan streeft een yogi naar:

  • Geweldloosheid (Ahimsa)
  • Waarachtigheid (Satya)
  • Eerlijkheid (Asteya)
  • Kuisheid (Brahmacharya)
  • Niet begeren (Aparigraha)

Yama’s zijn een reactie op je omgeving. Hoe jij reageert op de mensen en situaties om je hen. Incidenten.
Bij Niyama’s draait het om continue beoefening. Het wordt een deel van jezelf. Het nut van de Niyama’s is dat ze je kracht geven. Yama’s zijn deconditionering (je komt los van je omgeving).
Streef naar tevredenheid in het dagelijks leven: ’t helpt je jezelf te vinden en tot rust te komen.

Niyama’s

Zuiverheid, tevredenheid, onthouding, zelfstudie en overgave vormen tezamen het ‘naleven der geboden’ (Niyama). De Niyama’s zijn morele voorschriften, wat je juist wel doet. De idealen van de yoga:

  • Zuiverheid (Sauca)
  • Tevredenheid (Santosha)
  • Soberheid (Tapas)
  • Zelfstudie (Svadhyaya)
  • Overgave (Ishvara-Pranidhana)

In een volgend bericht zal ik dieper in gaan op de afzonderlijke Yama’s en Niyama’s en hoe je die op je dagelijks leven kunt betrekken.